گزارش و عکس از : اکبر رفاهی
قلعه ماکو و کوه قیه دست در دست هم یکی از منحصر بفردترین پدیده های طبیعی و تاریخی ایران و حتی دنیا را بوجود آورده اند.
قلعه ای به قدمت بیش از 3 هزار سال در 250 هکتار که هم اکنون بقایای آن در ضلع شمالی شهر ماکو خود نمایی می کند در زیر یکی از بزرگترین کلاهک های سنگی خمیده دنیا آرمیده است.
به گفته باستان شناسان میراث فرهنگی، این قلعه تا 2 سال قبل تصور می شد متعلق به عهد تیموریان می باشد اما در آخرین کاوشهای صورت گرفته آثار و بقایای 3 هزار ساله متعلق به تمدن اورارتورها کشف شد.
قعله ماکو به علت اینکه توسط پدیده طبیعی کوه قیه از ضلع شمالی و شرق و غربی غیر قابل نفوذ بود و استحکامات ساخته شده در ضلع جنوبی، قرنها در مقابل مهاجمان ایستادگی کرد و عاقب به علت سرکشی ساکنان این قلعه بر علیه دولت مرکزی، در سال 1052 هجری قمری به دستور شاه عباس دوم صفوی تسخیر و تخریب گردید.
قلعه ماکو هم اکنون به عنوان یکی از نامزدهای ثبت در یونسکو معرفی گردیده است.
