گام های شهرداری مادرید برای داشتن هوای پاک و ترویج فرهنگ پیاده روی

امسال شهرهایی مانند آمستردام، کوپنهاگ یا پاریس و حتی شمال آلپ شهرهای دارای بیشترین انگیزه و برنامه ریزی برای بهبود کیفیت و پاکیزگی هوا، نخواهند بود، در اصل، نامزد اصلی شهر تمیز با این ویژگی ها شهر مادرید است، چرا که مادرید با آغاز سیاست هوشمند خود می تواند امسال سبزترین سال خود را شاهد باشد.

در حالی که سیاست های ملی اسپانیا در میان بحران های گوناگون دچار نوسان است، پایتخت این کشور برای تبدیل هوای آلوده این شهربه هوای پاک و قابل زندگی اقداماتی را آغاز کرده است.
این شهر نقشه خود برای پاکسازی هوا را با برنامه ریزی 30 مرحله ای معرفی کرده است و شهردار این شهر «مانوئل کارمنا» آن را با عنوان «چون نقشه دومی وجود ندارد» نام گذاری کرده است.
زمزمه های اولین تغییر مهم در این زمینه ماه پیش آغاز شد. همانند سال پیش، مادرید از آغاز دسامبر اصلی ترین خیابان شهر را به همراه خیابان دیگری که اکثراً محلی برای پارک خودروهاست تا عبور و مرور، به روی خودروها (به جز دوچرخه، اتوبوس و تاکسی) بست. این اقدام که تا کنون در بین شهروندان جا افتاده است، دلپذیری خرید و تعطیلات را نیز دو چندان کرد و اینبار موقتی نخواهد بود.

گرچه اتومبیل های عمومی از هفتم ژانویه مجدداً وارد خیابان اصلی شهر شدند ولی با نوسازی های اخیر این خیابان دیگر همان خیابان سابق نخواهد بود. در اواخر این ماه، برنامه ریزی برای دوبرابر کردن عرض پیاده روها با کاهش عرض خیابان اصلی انجام پذیرفته است که در مجموع حدود 5400 متر مربع فضای پیاده روی را افزایش می دهد. همچنین شلوغ ترین خط باند دوچرخه سواری مجزا را نیز کاهش می دهد.

در حالی که این اقدامات موجب کاهش فضای عبور مرور خودروها در شاهراه شهر می شود، این خیابان بزودی از معدود نقاط مرکزی شهر مادرید خواهد بود که در آن خودرویی تردد نخواهد کرد.

در تیرماه مادرید در اکثر مناطق قدیمی شهر، آغاز کار منطقه بدون گازهای آلاینده را اعلام خواهد کرد که فقط ساکنان بومی و خودروهای بدون سوخت فسیلی در آن تردد خواهند کرد. مابین تیر تا سال 2020 میلادی افرادی که صاحب یا اجاره کننده پارکینگ های مرکزی شهر می باشند نیز اجازه ورود خواهند داشت، اما از سال 2020 آنها فقط درصورتی اجازه پارک خودرو خواهند داشت که خودرو آنها بدون آلایندگی باشد.

تمام این اقدامات برای بهبود فضای شهر است. اکثریت بخش داخلی مادرید خیابان های کوچک به هم گره خورده و میدان هایی است که خودروها به سختی از آن عبور می کنند. وظیفه اساسی خیابان اصلی شهر و خیابان های فرعی آن در مرتبط سازی عرض شهر به این معناست که مادرید ممنوعیت مقطعی تردد خودرو در مرکز شهر را متوقف خواهد کرد.

با این وجود شهرداری پیش بینی می کند از آنجایی که مردم از آوردن خودرو ممانعت خواهند کرد، تغییرات موجب کاهش حدود 20 درصدی ترافیک در شهر خواهد بود.

مادرید به وضوح امیدوار است دست کم بعضی از رانندگان به دوچرخه سواری روی آورند. شهر ایستگاه های کرایه دوچرخه را دوبرابر کرده و برای اولین کمربندی میانی شهر را گسترش می دهد. خود کمربندی میانی برای کاهش آلاینده ها نیز محدودیت هایی را شامل خواهد شد.

هم اکنون محدودیت 70 کیلومتر در ساعت در ساعات اوج آلایندگی را دارد که یکی از راهکارهای کاهش آلودگی هوا در ماه های سرد سال می باشد. تا اواخر سال نیز محدودیت سرعت 70 کیلومت در ساعت دائمی خواهد بود، که به طور قابل ملاحظه ای سرعت و آلایندگی ترافیک گرداگرد شهر را کاهش خواهد داد.

در عین حال رانندگان معمولی که از اتوبوس استفاده کنند موجب پاک تر شدن هوای شهر خواهند شد. این ماه مادرید نخستین “اتوبوس برقی بدون سیم” را افتتاح خواهد کرد که متعاقباً شهرداری ناوگان برقی اش را به 78 دستگاه افزایش خواهد داد. در عین حال شهرداری در تلاش است تا ساختمان های شهرداری را به ساختمان های مصرف گر انرژی های تجدید پذیر تبدیل کند. از آبان ماه تا آخر سال میلادی، ساختمان های شهرداری فقط به ساختمان های تجدید پذیر تبدیل خواهد شد، آنگونه که ساختمان های بزرگ به پنل سلول های خورشیدی مجهز خواهند شد که مناسب هوای اکثراً آفتابی مادرید است.

وسعت تغییرات به اندازه کافی وسیع است تا این سوال پرسیده شود: مدیریت شهری چگونه این تدابیر را به عمل خواهد گذاشت؟ مدیریت شهردار مادرید ازنظر شهروندان تا حدودی موفقیت آمیز بوده است، چرا که نظرات عموم را نیز در بر می گیرد. برنامه ریفرم و تغییر خیابان اصلی شهر اسفند ماه گذشته به رای گیری عمومی گذاشته شد و بصورت شگفت انگیزی مورد توجه و علاقه اکثریت قرار گرفت، هر چند به میزان اندکی مخالفانی نیز در بر داشت.